مقدمه
ورق، یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت فولاد است که به انواع مختلفی تولید می‌شود. این محصول از شمش‌های فولادی به دست می‌آید که در عملیات فرمینگ ورق، در صنایع گوناگون از جمله ساخت سقف و عرشه‌های فولادی به کار می‌روند. اما چه طور این عملیات انجام می‌شود؟ چه مراحلی را شامل می‌شود؟ با ما همراه باشید تا بهترین درک را از این موضوعات پیدا کنید.
مفهوم فرمینگ
فرمینگ و یا همان شکل‌دهی، در زمانی به کار می‌رود که نیاز به تغییر شکل یک محصول به شکل دیگر داریم. به عبارت دیگر، فرمینگ ورق به معنای ایجاد شکل مورد نظر در ورق است.
توضیح علمی رول فرمینگ به این صورت است: شکل‌دهی به نوارهای فلزی که در یک راستا قرار دارند و موازی با خطوط خمش هستند.
در دستگاه رول فرمینگ، ورق‌های فلزی روی شافت‌های دستگاه قرار می‌گیرند که توسط یاتاقان‌ها مهار شده‌اند. سپس با توجه به نوع قالب و روش مورد نظر، ورق‌ها به شکل دلخواه در می‌آیند.
توصیف جهانی رول فرمینگ
توصیف جهانی رول فرمینگ به معنای تغییر شکل ورق به نوارهای فولادی است، که موازی با خطوط خمش ایجاد می‌شود و این تغییرات با استفاده از چندین جفت نورد کانتورشده انجام می‌شود.
آخرین قیمت ورق سیاه را از صفحه قیمت ورق سیاه استعلام کنید.
روند فرآیند رول فرمینگ ورق
فرآینگ ورق یا رول فرمینگ به معنای تغییر شکل ورق و تبدیل آن به مقاطع مختلفی از جمله قوطی پروفیل، لوله و غیره است. در حین انجام این فرآیند، ضخامت ورق تغییر نمی‌کند و سپس با ادامه این عملیات، طی دمای خاصی انجام می‌شود. محصولات حاصل از این فرآیند عمدتاً دارای انحناهایی هستند که با زاویه خمش خطوط 90 درجه انجام می‌شود. همانطور که اشاره شد، ضخامت ورق پس از این فرآیند ثابت می‌ماند، اما در مناطق منحنی، معمولاً کمتر است.
دستگاه رول فرمینگ دارای غلتک‌هایی است که در صورت لزوم، می‌توانند ضخامت ورق را تغییر دهند. در حین اجرای این فرآیند، دمای محیط تغییر نمی‌کند؛ اما به منظور جلوگیری از ترک‌خوردگی رنگ خطوط خمشی، قبل از قرار گرفتن روی دستگاه رول فرمینگ، آن را حرارت می‌دهند.
همچنین، برای ورق‌های لحیم‌کاری، آنیل‌شده و یا بریزینگ، دما در این فرآیند باید افزایش یابد.
فواید فرآیند رول فرمینگ
فواید قابل ذکری که می‌توان به فرمینگ ورق نسبت داد عبارتند از:
1. توانایی فرمینگ انواع مختلف ورق
2. دقت، کیفیت و قوام محصولات
3. عدم محدودیت در تولید به هر اندازه‌ای
4. تولید حجم بالا با هزینه کمتر
پیشنهاد سایت : ورق API چیست ؟ + کاربردها
تقسیمات در فرمینگ ورق
فرمینگ در دو دسته زیر قابل تقسیم است:
1. فرمینگ گرم (برای ورق‌های ضخیم)
2. فرمینگ سرد (برای ورق‌های با ضخامت کم)
توضیح درباره فرمینگ گرم
فرمینگ گرم یا همان فرمینگ روی ورق‌های با ضخامت بالا اجرا می‌شود. در این فرآیند، دمای ورق افزایش می‌یابد تا امکان شکل‌دهی آن به صورت مورد نظر فراهم شود. محصولات حاصل از نورد گرم در مقایسه با نورد سرد، تعداد طرفداران کمتری دارند. به عنوان نمونه از محصولات تولید شده توسط نورد گرم، می‌توان به تیرآهن، نبشی، یا ورق‌های ضخیم فرم‌داده‌شده مانند پلیت اشاره کرد.
تنظیم دما در هنگام انجام عملیات رول فرمینگ ورق با استفاده از نورد گرم، نیازمند دقت ویژه است؛ در صورت کاهش یا افزایش نادرست حرارت، احتمال تخریب محصولات وجود دارد. به همین دلیل، تنها تعداد محدودی از کارخانه‌ها از روش نورد گرم استفاده می‌کنند.
توضیح درباره فرمینگ سرد
فرمینگ سرد، روشی است که در آن دمای ورق‌های فلزی به میزان زیادی افزایش نمی‌یابد. به دلیل ضخامت کم ورق‌ها، عملیات فرم‌دهی با سهولت و سرعت بیشتری انجام می‌شود. ماده اولیه برای رول‌کردن ورق‌ها در این روش، تختال و کلاف است.
آخرین قیمت ورق گالوانیزه را از صفحه قیمت ورق گالوانیزه استعلام کنید.
عملکرد دستگاه فرمینگ چگونه است؟
دستگاه فرمینگ با ایستگاه‌هایی که در آن قرار دارند، غلتک‌های فولادی دارد که وظیفه شکل‌دهی ورق را بر عهده دارند. در حین گذر از این ایستگاه‌ها، ورق شکل‌داده می‌شود. وجود غلتک‌ها در دستگاه باعث حرکت ورق‌ها می‌شود. در علاوه، در دستگاه رولینگ ورق، یک عمل دیگر به نام ‘پانچ’ روی ورق انجام می‌شود که در نهایت به ایجاد برجستگی‌هایی بر روی سطح ورق منتهی می‌شود. با توجه به تنوع دستگاه فرمینگ برای انجام وظایف مختلف، به معرفی چند نوع آن می‌پردازیم.
1. دستگاه فرمینگ سنگین
2. دستگاه فرمینگ سبک
3. ساخت رول فرمینگ
استفاده از دستگاه رول فرمینگ در تولیدهایی با تیراژ و حجم بالا، پروفیل‌های بلند و باریک، مقاطع U شکل، مقاطع پیچیده و خاص، و همچنین پانچ‌های یک‌شکل، می‌تواند بسیار مفید باشد.
تنوع در انواع قالب‌های فرمینگ
استفاده از فرمینگ ورق در کاربردهای مختلف، تنوع زیادی در انواع قالب‌ها به همراه داشته است. انواع قالب‌های فرمینگ عبارتند از:
تنوع در قالب‌های ورق شیروانی
ورق شیروانی با انواع مختلفی همچون کرکره‌ای، شیروانی شادولاین و شیروانی ذوزنقه شناخته می‌شود. این انواع ورق شیروانی معمولاً برای ساخت سقف‌ها و سوله‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. باتوجه به نیازهای مختلف مشتریان، این ورق‌ها به شکل‌ها و طرح‌های متنوعی تولید می‌شوند.
طرح سفال یا تیپ پالرمو
طرح سفال یا تیپ پالرمو به طور معمول بر روی ورق‌هایی با ضخامت 50 صدم میلی‌متر اجرا می‌شود. بخش‌های خمشی این ورق‌ها به فاصله 25 سانتی‌متری از یکدیگر جدا می‌شوند و با کمی انحنا به سمت بیرون طراحی شده‌اند.
تیپ فرانسه یا طرح سفال
به دلیل شباهت چشمگیر به سنگ‌های سفالی، طرح سفال یا تیپ فرانسه به عنوان گزینه‌ای مناسب در جایگاه سقف‌ها قرار گرفته است. شکل ظاهری این ورق‌ها به صورت یک خمیدگی بزرگ، دو خمیدگی کوچک و دوباره یک خمیدگی بزرگ به نمایش درآمده است.
پیشنهاد سایت : ورق ضد سایش چیست ؟ +کاربردها و ویژگی‌ها
طرح دیواری یا کانکسی
طرح دیواری یا کانکسی به ورق‌های فولادی اطلاق می‌شود که شکل ظاهری آن شامل چین‌های داخلی و بیرونی است که باید کاملاً هم‌اندازه باشند. این نوع طرح معمولاً برای ساخت کانکس و کانتینر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تیپ دیواری یا طرح دامپا و نما
قالب دیواری یا تیپ دامپا و نما تقریباً شبیه به طرح کانکسی است، با این تفاوت که چین‌های طرح دامپا و نما مساوی نیستند. شکل ظاهری طرح دامپا به این صورت است که بخش‌های خمیده شده‌ای به صورت نیم دایره شکل دارد.
فرمینگ ورق، یکی از روش‌های بسیار مفید و پرکاربرد است که در حال حاضر به عنوان یک جایگزین مؤثر برای فرآیندهای سنتی، مانند پرس، جای گرفته و با استقبال گسترده‌تری مواجه شده است. اصولاً، فرمینگ یا رول فرمینگ به شکل‌دهی ورق به محصول نهایی اشاره دارد. همانطور که در این متن ذکر شده، انواع مختلفی از قالب‌ها برای فرمینگ ورق وجود دارد که با توجه به نیاز و کاربرد مشخص ورق، می‌توان از آن‌ها بهره برد.
