مقدمه
احتمالاً بسیاری از افراد تیرآهن و تیرورق را به عنوان یکسان در نظر میگیرند، درحالی که این دو محصول جداگانه هستند و ویژگیهای مختلفی دارند. تفاوت اصلی بین تیرآهن و تیرورق، در روش ساخت هرکدام از آنها قرار دارد. در ادامه این مقاله به طور دقیقتر به بررسی تفاوتهای موجود در ساختار تیرآهن و تیرورق میپردازیم. اگر در این زمینه فعالیت دارید، حتما باید اطلاعات لازم را در مورد مختصات این دو محصول داشته باشید. پس با ما همراه شوید تا تا انتهای این مقاله با جزئیات بیشتری درباره تفاوت میان تیرآهن و تیرورق آشنا شوید.
تیرآهن و استانداردهای آن
تیرآهنها به عنوان مقاطع فولادی معروف هستند که میتوان از آنها هم در ساختارهای فلزی و هم در ساختارهای بتنی استفاده نمود. برای تیرآهن، استانداردهای خاص و مشخصی وجود دارد که شامل:
– تیرآهن IPE یا معمولی
– تیرآهن INP با شیب بال
– تیرآهن IPB هاش
– تیرآهن CNP لانهزنبوری
هر یک از این تیرآهنها ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند، و با توجه به این ویژگیها در مکانهای مختلف به کار میروند. به عنوان مثال، تیرآهن معمولی عمدتا در ساختمانسازی بهکار میرود، درحالیکه تیرآهن لانهزنبوری عمدتا برای ساخت پلها استفاده میشود.
تیرورق چیست؟
استفاده اصلی از تیرورق در سازههای پیشساخته مشاهده میشود. در برخی مواقع، ممکن است تیرآهن مدنظر برای ساختاری خاص در نقشه موجود نباشد؛ به همین دلیل از تیرورق بهره میبرند. به طور سادهتر و خودمانی، تیرورق یک نوع تیرآهن سفارشی است که در ابعاد مشخص برش خورده و با ابعاد و ضخامت دلخواه تولید میشود؛ بنابراین اصلیترین تفاوت بین تیرآهن و تیرورق در ابعاد و اندازههای هرکدام قرار دارد. در صنایع مختلف مانند کشتیسازی، ساخت پل، سازههای نفت و گاز، به جای تیرآهن، معمولاً از تیرورق استفاده میشود.
لازم به ذکر است که تیرورق از ورق سیاه ساخته میشود و اجزای زیر را دارا میباشد:
1. تیغه یا جان تیر (web plate)
2. فلنج یا بال تیر (flanges plate)
3. استیفنرها یا سختکنندهها یا بلبرینگ طولی و میانی (stiffeners)
تیرورق از تیغه و فلنج تشکیل شده است و اما با افزودن یک بخش دیگر به نام سختکننده یا استیفنر، محصول کامل میشود. استفاده از این بخش معمولاً در سازههایی با دهانه 20 متر و بیشتر صورت میپذیرد و میتواند به صورت عمودی و افقی مورد استفاده قرار گیرد. هدف اصلی این سختکننده انتقال نیروهای وارد شده به جان به بال است. علاوه بر این، وظایف دیگر آن عبارتند از:
1. افزایش ظرفیت ساختاری تیر و جلوگیری از خرابیهای ناشی از کمانش
2. تحمل نیروها و بارهای وارده بر تیر
3. و غیره.
پیشنهاد سایت : مقایسه تسمه و ورق فولادی + خصوصیات و کاربردها
تفاوت میان تیرآهن و تیرورق
تا به اینجا، به طور کلی در مورد اختلافات بین تیرآهن و تیرورق صحبت کردیم. در ادامه، قصد داریم بهصورت دقیقتر به برخی از پارامترهایی اشاره کنیم که ممکن است علت تفاوتهای میان تیرورق و تیرآهن باشند.
وظیفه و نحوه عملکرد هر یک
تیرآهن و تیرورق، از نظر وظیفه و نحوه عملکرد برای یک سازه، اختلافات قابل توجهی دارند. تیرورق به عنوان یک عنصر اصلی برای انتقال فشار به ستونهای قرار گرفته بر روی آن عمل میکند. از سوی دیگر، تیرآهن میتواند نقش کلیدی در افزایش مقاومت و استحکام کلی سازه ایفا کند.
تفاوت از نظر ابعاد
تیرآهنها، با وجود رعایت استانداردهای خاص در فرآیند تولید، ابعاد متنوعی دارند و اغلب در بازه اندازه 8 تا 32 در بازار فولاد عرضه میشوند. در مقابل، تیر ورقها را میتوانید با هر سایزی که نیاز دارید، سفارش دهید. به طور کلی، تیر ورقها با ابعاد و ضخامتهای مختلفی قابل برش و تهیه هستند.
مقاومت در برابر فشار
تیرورق نقش مهمی در تحمل نیروهای دینامیکی و متغیر بر سازه دارد و به همین دلیل به عنوان یک انتخاب معمول برای ساخت پلها شناخته میشود. در مقابل، تیرآهنها با توجه به استانداردهای خاصی که طبق آنها تولید میشوند، در مکانهای مختلف سازه قابل استفاده هستند.
تفاوتهای تیرآهن و تیرورق در جدول زیر به نمایش گذاشته شده است:
ویژگیها | تیرآهن | تیرورق |
---|---|---|
هزینه تولید | نسبتاً مناسب | هزینه تولید بالا |
سهولت استفاده | آسان | محدودیت در استفاده |
حجم و وزن | بزرگتر | حملونقل آسانتر |
روش تولید | نورد گرم و یکپارچه | جوشکاری ورقهای فولادی یا پیچ و پرچ |
ساختار | دارای 2 بال و یک جان | بال و جان بههمراه استیفنر یا سختکننده |
کاربرد | گسترده در تمامی پروژهها | برای تحمل بارهای سیستمهای کف یا سقف استفاده میشود |
اندازه | مناسب | بزرگتر |
تفاوتهای میان تیرآهن و تیرورق ممکن است در اندازه، عملکرد، وظیفه، مقاومت فشار و دیگر ویژگیها وجود داشته باشد. یکی از نقاط قوت تیرورق، داشتن یک بخش اضافه به نام استیفنر است که این امکان را فراهم میکند که بتواند وزن بارهای سنگین را به خوبی تحمل کند. قطعاً قبل از شروع به اجرای سازه، لازم است تصمیم گیری شود که آیا نیاز به تیرآهن دارید یا تیرورق، اما نکته مهمتر، ارزیابی دقیق قیمت تیرآهن در این روزها است که باید با دقت انجام شود و پس از آن تصمیم نهایی برای خرید گرفته شود.
پیشنهاد سایت : فرمینگ ورق یا رول فرمینگ چیست؟