مقدمه
دستگاه نورد ورق، معروف به نورد رولینگ نیز، مسئول شکل‌دهی و تبدیل انواع ورق‌های فلزی به مقاطع مختلف از جمله تخت، گرد، مخروطی و منحنی با ابعاد متفاوت است. به طور کلی، این دستگاه در هر صنعتی که نیاز به فرآیند رول کردن دارد، به کار می‌رود. در ادامه، ما قصد داریم به بررسی مفصل تر در مورد دستگاه نورد ورق بپردازیم. با ما همراه باشید.
تعریفی از نورد ورق
نورد ورق، یا همان رولینگ، روشی است که برای شکل‌دهی مواد با خاصیت موم‌سانی، بین دو غلطک گردان، با شکل و ضخامت متفاوت به کار می‌رود. برخی از فلزات و پلیمرها در دمای پایین دارای خاصیت مومی‌مانند یا تغییرپذیری ماهیت هستند. لازم به ذکر است که محصولاتی که از روش نورد گرم استفاده می‌شود، خاصیت تغییر شکل در دماهای پایین را ندارند.
فرآیند نورد ورق به این شکل است که بدون تغییر در عرض مواد، باعث کاهش ضخامت و افزایش طول آن می‌شود. همچنین، شکل دهی ورق‌های تخت به مقاطع گرد و منحنی در اثر عبور از بین غلطک‌های استوانه‌ای انجام می‌شود. از جمله محصولات تولیدی این فرآیند می‌توان به تیرآهن و نبشی اشاره کرد. نورد ورق به دو روش حالت گرم و سرد انجام می‌شود و در ادامه به توضیح هرکدام از این روش‌ها می‌پردازیم.
مفهوم نورد سرد چیست؟
نورد سرد یک روش نسبتاً پیچیده است که به دلیل سختی روی ورق اجرا می‌شود و باعث افزایش مقاومت و رفع ترک‌های ورق می‌گردد. در این فرآیند، ورق مورد نظر ابتدا تحت عملیات آنیل قرار می‌گیرد تا پسماند‌های آن حذف شود. هدف اصلی این روش، دستیابی به سطح و ضخامت مطلوب است. به عبارت دیگر، نورد سرد یک راهکار حرفه‌ای برای بهینه‌سازی ویژگی‌های ورق می‌باشد.
کاربردهای گسترده نورد سرد
این روش علاوه بر افزایش مقاومت ورق، برای کاهش ضخامت، تغییر شکل به ابعاد مورد نظر و حتی حذف نقطه تسلیم نیز به کار می‌رود. به صورت جزئی‌تر، رول‌هایی که از روش نورد گرم تولید شده و دارای ضخامت کمی هستند، پس از اجرای عملیات اسیدشویی با استفاده از نورد سرد، تحت فرآیند کاهش ضخامت و تغییر شکل قرار می‌گیرند.
چرا بهتر است از روش نورد سرد استفاده کنیم؟
مزایای بی‌شماری که این روش ارائه می‌دهد، باعث می‌شود تا افراد بیشتر به این راهکار روی آورند. از جمله این مزایا می‌توان به ظاهر زیبا و ظرافت در شکل نهایی محصول، حمل و نقل آسان، امکان انجام روغن‌کاری و داشتن استحکام بالا در محصولات تولید شده با این روش اشاره کرد.
تعریف از نورد گرم
در فرآیند نورد گرم، پس از گرم کردن فولاد در کوره، آن را از کوره خارج کرده و زیر غلتک‌های مختلف می‌فرستند. معمولاً این مقطع فولادی سه بار زیر غلتک‌های سنگین و شش تا هفت بار زیر غلتک‌های سبک می‌گذرد. این عمل باعث حرکت فلز به جلو می‌شود و طول فلز افزایش یافته و ضخامت آن کاهش می‌یابد. محصولات تولید شده با این روش نسبت به قطعاتی که با روش نورد سرد تولید می‌شوند، از استحکام بیشتری بهره‌مند هستند.
فواید روش نورد گرم
همانند روش نورد سرد، روش نورد گرم نیز از فواید بسیاری برخوردار است. محصولاتی که با استفاده از این فرآیند تولید می‌شوند به دلیل اعمال حرارت بالا، از شکل‌پذیری و استحکام فراوانی برخوردارند. برخی از مزایای این روش عبارتند از:
1. استفاده کمتر از تجهیزات نسبت به روش نورد سرد.
2. نیاز کمتر به پردازش برای قطعات حاصل از این روش که موجب افزایش اقتصادی می‌شود.
3. شناخته شدن روش نورد گرم به عنوان یک فرآیند مناسب برای تولید شمش‌های بزرگ.
4. انجام عملیات سرد کردن محصولات با دمای مناسب جلوگیری از خشک شدن یا سخت شدن آنها می‌کند.
5. مصرف انرژی کمتر برای تغییر شکل قطعات نسبت به فرآیند نورد سرد.
پیشنهاد سایت : ورق سقف عرشه فولادی چیست ؟
آشنایی با تنوع نورد ورق
دنیای نورد ورق پر از انواع گوناگونی است. هر یک از این روش‌های نورد ورق به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در صنایع و تولیدات مختلف به‌کار می‌روند. در ادامه به این تنوع و تفاوت‌ها به‌طور مختصر پرداخته می‌شود.
1. نورد پیچ:
در این نوع نورد، یک میله از بین دو صفحه تخت عبور می‌کند. این صفحات دارای شیارهای پیچ هستند که باعث تولید پیچ با سرعت و کیفیت بالا می‌شود.
2. نورد حلقه:
در این روش، ماده بین دو غلطک داخلی و خارجی قرار گرفته و فشار ناشی از غلطک‌ها باعث کاهش ضخامت و افزایش شعاع ماده می‌شود.
3. نورد تیرآهن:
در تولید تیرآهن از روش نورد گرم و سرد به‌شکل متناوب استفاده می‌شود. این روش این امکان را می‌دهد که به ابعاد دلخواه دست پیدا کند. نتیجتاً تیرآهن تولید شده از انعطاف بسیاری برخوردار است و در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. نورد ورق آلومینیومی:
در این روش، ورق آلومینیومی از میان غلتک‌ها عبور می‌کند که باعث کاهش ضخامت و افزایش طول محصول می‌شود.
5. نورد ورق فولادی:
دستگاهی که برای این نورد استفاده می‌شود، اجزای مختلفی نظیر غلتک غلتک، قفسه، یاتاقان و محفظه را دربرمی‌گیرد. مثلاً در نورد دو غلطکی، دو غلتک در جهت‌های مخالف حرکت می‌کنند و باعث کاهش ضخامت ماده می‌شود.
محصولات تولیدی با استفاده از روش نورد گرم
عملیات نورد به منظور تولید انواع فلزات به کار می‌رود. در این فرآیند، محصولات متنوعی به‌دست می‌آیند که جزء آنها عبارتند از فولاد آلیاژی، فولاد ضد زنگ، آلیاژ مس، فولاد کم کربن، آلومینیوم و منیزیوم.
معرفی دستگاه نورد ورق
دستگاه نورد ورق، که به اسم نورد رولینگ نیز شناخته می‌شود، مسئول شکل‌دهی به انواع ورق‌های فلزی و تبدیل آنها به مقاطع تخت، گرد، مخروطی و منحنی با ابعاد مختلف است. این عمل در حین عبور فلز از بین چند غلطک استوانه‌ای صورت می‌گیرد. از این دستگاه نه تنها برای شکل‌دهی ورق‌ها بلکه برای سردکاری یا گرم‌کاری برخی از فلزات نیز استفاده می‌شود. دستگاه‌های نورد ورق با اندازه‌ها و توان‌های مختلف وجود دارند، که باعث تولید رول با ضخامت‌های متنوع از ۰.۸ تا ۲۰۰۰ میلی‌متر و عرض عریضای ۱۲۰۰۰ میلی‌متر می‌شود.
کاربرد دستگاه نورد ورق در صنایع
دستگاه نورد ورق چه کاربردهایی در صنایع دارد؟ به طور کلی، می‌توان گفت که این دستگاه در هر صنعتی که به رول کردن نیاز دارد، کاربرد دارد. این دستگاه دارای دو نوع، یعنی نورد ورق سرد و گرم می‌شود. از جمله واحدهای صنعتی که از این دستگاه بهره می‌برند، می‌توان به کارخانه فولاد مبارکه و واحدهای وابسته به آن اشاره کرد. جهت مشاهده محصولات این واحدها می‌توانید به وب‌سایت فرا آهن زنده رود مراجعه نمایید.
اجزای مؤثر در دستگاه نورد ورق
دستگاه نورد ورق از مؤلفه‌های گوناگونی مانند غلطک، قفسه، یاتاقان و محفظه محافظتی برای یاتاقان تشکیل شده است. دو غلطک استوانه‌ای نیز به این دستگاه افزوده شده‌اند. نیرویی که از سوی موتور وارد می‌شود، باعث حرکت مخالف یکدیگر غلطک‌ها می‌شود و این اجزا در قسمتی به نام قفسه جای می‌گیرند.
دستگاه نورد ورق به دلیل عملکرد و خصوصیاتی که دارد، دارای قیمت‌های متنوعی است. عواملی چون رول‌های جانبی، جنس غلطک‌ها، ظرفیت دستگاه، نوسانات ارز و تورم بازار، استفاده از آسانسور جهت نگهداری ورق‌های نازک، عملیات حرارتی غلطک‌ها و… تأثیرگذار در هزینه این محصول هستند.
فرآیند نورد ورق به دو صورت گرم و سرد اجرا می‌شود، هر کدام از این روش‌ها مزایای منحصربه‌فردی دارند. همچنین این دستگاه شامل روش‌های گوناگونی مثل نورد پیچ، نورد تیرآهن و… می‌شود که هرکدام به دلیل خصوصیات خود برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در نتیجه، دستگاه نورد ورق به عنوان یک ابزار کارآمد برای هر صنعتی که به رول‌کردن نیاز دارد، اساسی است. دستگاه نورد ورق دو روش گرم و سرد را شامل می‌شود. نظرات شما در مورد این موضوع چیست؟
پیشنهاد سایت : ورق آلومینیوم چیست ؟ + کاربرد و ویژگی‌ها
