در صنعت ساختمانی، یک نوع خاص از آرماتورها به نام میلگرد رکابی یا سنجاقی وجود دارد که معمولاً به شکل U خم می‌شود. این آرماتورها عموماً برای ایجاد اتصالات بین میلگردهای طولی در سازه‌ها، افزودن استحکام و پایداری به تیرها و ستون‌ها، و همچنین ایجاد فواصل مناسب بین میلگردها در شبکه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این میلگردها از جنس فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند و به اندازه‌های مختلفی در بازار موجود هستند.
آرماتور U شکل یا میلگرد رکابی چیست؟
میلگرد رکابی یک نوع آرماتور با شکل U است که از طریق فرایند خمکاری، در دو سر آن قلاب‌هایی ایجاد می‌شود. این نوع آرماتور اغلب برای تنظیم و ایجاد فواصل مناسب بین دو شبکه آرماتور در سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با اینکه میلگردهای رکابی به طور مستقیم در ساخت اجزای سازه به‌کار نمی‌روند، اما نقش بسیار مهمی در تقویت و افزودن استحکام به سازه‌های بتنی دارند. این آرماتورها اغلب به عنوان یک عنصر اساسی در سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند، به‌طوری‌که از جمله عواملی هستند که باعث می‌شوند سازه‌ها در برابر فشارها و نیروهای مختلف مقاومت داشته باشند و پایداری لازم را ارائه دهند.
گاهی امکان دارد با تغییر شکل میلگرد U به فرم‌های دیگر، از آن در ساخت اجزای دیگری از سازه بهره گرفت. در مواقعی که طول ساق‌های میلگرد U کافی برای اجرای مهار به صورت مستقیم نباشد، اجرای طول مهاری به صورت مستقیم غیرممکن می‌شود و نیاز به تغییر شکل دارد. به همین دلیل، دو سر آرماتور با زاویه 180 درجه خم می‌شوند تا به شکل رکابی درآیند و این اجازه را دهند که به درستی در سازه استفاده شوند و وظیفه مهار را به درستی انجام دهند.
خمکاری نقش بسیار مهمی در فرآیند تبدیل میلگرد معمولی به میلگرد رکابی دارد. این فرآیند، به عنوان یک عملیات کلیدی، زاویه خم میلگرد و شکل نهایی محصول را مشخص می‌کند. بدون این عمل، امکان تولید میلگردهای رکابی با اشکال مختلف و ابعاد دقیق وجود نخواهد داشت. از طرفی، لازم به ذکر است که قیمت این مقاطع فولادی، به طور مستقیم به نرخ روزانه میلگرد وابسته است. بنابراین، تغییرات در نرخ میلگرد می‌تواند تأثیر مستقیمی بر قیمت این مقاطع داشته باشد و این مسئله را مهم و حیاتی می‌سازد که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
انواع میلگرد رکابی
میلگردهای رکابی، بر اساس شکل ظاهری و نیازهای متنوع، به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی ضروری است زیرا در برخی شرایط، این میلگردها باید به شکل‌های خاصی خم شوند تا بتوانند در کاربردهای مختلفی که به آنها نیاز دارند، مورد استفاده قرار گیرند. به طور کلی، استفاده از انواع مختلف میلگردهای رکابی، به عنوان یکی از ابزارهای اساسی در فرآیند تقویت و افزودن استحکام به اعضای بتنی مسلح بسیار حیاتی است. برخی از این انواع میلگردها، به دلیل خمکاری و تغییر شکل ظاهری، در ادامه به طور مفصل معرفی و شرح داده خواهند شد، تا بهترین انتخاب را برای هر نوع پروژه و نیاز مشتریان ارائه دهند.
میلگرد اوتکا
این نوع میلگرد رکابی، عمدتاً برای اتصال تیرچه به سقف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، تیرچه‌ها به بال پایینی تیرهای فولادی سقف متصل می‌شوند، که این اتصال مهم و بحرانی برای استحکام و پایداری ساختمان است. با این حال، در برخی موارد، ممکن است اتصال تیرچه به سقف با مشکلاتی مواجه شود، به خصوص در سازه‌هایی که پهنای بال پایینی تیرهای فولادی کم است. در این صورت، فضای لازم برای قرارگیری تیرچه در سقف به سختی فراهم می‌شود و ممکن است به تنظیمات ابعادی محدودیت ایجاد شود. به منظور رفع این مشکلات و ارتقاء عملکرد سازه، استفاده از میلگرد رکابی اوتکا (ادکا) به عنوان یک راه‌حل مؤثر و کارآمد توصیه می‌شود.
این محصول بی‌تردید دارای مزایای بیشتری نیز می‌باشد که به شرح زیر است:
1. جلوگیری از ارتعاشات و کاهش نرخ خرابی سقف: استفاده از این تکنولوژی می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای از ارتعاشات سازه کاسته و نرخ خرابی سقف را به حداقل برساند.
2. کاهش بار و فشارهای وارده از طبقه بالایی روی میلگردهای کششی اصلی: این محصول می‌تواند با کاهش بارهای وارده از طبقه‌های بالایی، به افزایش استحکام و پایداری سازه کمک کند.
3. جلوگیری از ترک خوردن سقف از محل تیر حمال: با استفاده از این محصول، می‌توان از ترک‌های ناشی از فشارها و بارهای وارده بر روی تیر حمال جلوگیری کرد، که این امر به عنوان یک مسئله مهم در امنیت سازه‌ها شناخته می‌شود.
4. حفاظت از سقف در مواقع بحرانی مانند زلزله: استفاده از این محصول می‌تواند در مواجهه با شرایط بحرانی مانند زلزله، از تخریب کامل سازه و سقف جلوگیری کند و برای ایمنی ساکنان اقدامات لازم را فراهم کند.
5. امکان قرارگیری بر روی انواع مختلف تیرچه‌ها: این محصول این امکان را فراهم می‌کند که بر روی انواع مختلف تیرچه‌ها قرار بگیرد، که این امر انعطاف بیشتری در طراحی و ساخت سازه‌ها را فراهم می‌کند و از جمله ارائه راهکارهای متناسب با نیازهای مختلف سازه‌ها می‌شود.
پیشنهاد سایت : آشنایی با پروفیل کلافی و کاربردهای آن
میلگرد ممان منفی
میلگرد ممان منفی یا آرماتور ممان، یکی از انواع میلگردهای تقویتی است که در ساختمان‌های بتنی به کار می‌رود. این نوع میلگرد به عنوان یک عنصر تقویتی مؤثر شناخته می‌شود که در بهبود عملکرد و استحکام سازه‌های بتنی نقش مهمی ایفا می‌کند. یکی از کاربردهای اصلی این محصول، حذف لنگر منفی در دال‌های سقفی است. این لنگرها معمولاً به منظور انتقال بارهای عمودی و افزایش پایداری سازه استفاده می‌شوند. با استفاده از میلگرد ممان منفی، این لنگرها حذف شده و در عوض، میلگردهای ممان منفی به طور معمول در تیرچه‌های سقف به کار می‌روند. این میلگردها با افزایش قدرت کششی و تقویت نقاط حساس سازه، به تقویت و استحکام سازه کمک می‌کنند و امنیت و پایداری سازه را بهبود می‌بخشند.
از دیدگاه دیگر، در فرآیند اجرای سقف‌های تیرچه و بلوک، هیچگاه از دال بتنی سقف با دهانه‌های ساده استفاده نمی‌شود. این به این معناست که در زمان اجرا، دال بتنی سقف باید یکنواخت و بدون هیچ گونه شکافی باشد؛ به عبارت دیگر، لنگرهای منفی در دال حضور دارند. استفاده از محصولاتی از این دست، به کاهش نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در بخش بالایی دال کمک می‌کند. میلگردهای ممان منفی معمولاً در بالای دال بتنی سقف و در فاصله بین دو دهانه مجاور قرار می‌گیرند؛ به همین دلیل به این نوع میلگرد رکابی، سر تیرچه هم گفته می‌شود. این تدابیر و استفاده از محصولات تقویتی بهبودی معنادار در عملکرد و پایداری سازه‌های بتنی به وجود می‌آورند و امنیت بیشتری را برای ساکنان فراهم می‌کنند.
میلگرد ممان منفی و اوتکا از نظر ویژگی‌ها و کاربردها تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند. از جمله اصلی‌ترین تفاوت‌های این دو نوع میلگرد رکابی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– انحنای میلگردهای اوتکا به سر اردک شبیه است، در حالی که شکل میلگردهای ممان منفی بیشتر به یک عصا شبیه است. این تفاوت در طراحی شکل و انحنای میلگردها بستگی به نوع استفاده و نیازهای سازه دارد.
– براساس آیین‌نامه‌های عمرانی، استفاده از میلگرد ممان منفی ضروری است، در حالی که استفاده از میلگرد ادکا اجباری نیست. این تفاوت در الزامات نظامی و استانداردهای صنعتی مرتبط با استفاده از این محصولات ناشی از ویژگی‌ها و عملکرد متفاوت آن‌هاست.
– میلگرد ادکا برای جلوگیری از ترک‌های برشی ایجاد شده است، اما میلگرد ممان منفی وظیفه تحمل نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در قسمت بالایی دال را برعهده دارد. این وظیفه و نقش تقویتی هر یک از این نوع میلگردها بر اساس نیازهای سازه و عملکرد مورد انتظار آن تعیین می‌شود.
– نحوه اجرای این دو نوع میلگرد نیز با یکدیگر متفاوت است، زیرا هر کدام برای کاربردهای خاص خودشان طراحی شده‌اند و نیازمند روش‌های متفاوتی برای نصب و استفاده هستند. این اختلافات در روش‌های نصب و استفاده ناشی از تفاوت‌های طراحی و عملکرد این دو نوع میلگرد است.
میلگرد خاموت
خاموت یکی از انواع میلگرد است که جهت تقویت و پیشگیری از ترک خوردن بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روند با ایجاد یک سیستم شبکه از میلگرد در اطراف بتن انجام می‌شود که این اقدام به بتن کمک می‌کند تا در برابر نیروهای کششی مقاومت کند و از ترکیدگی جلوگیری نماید. خاموت‌ها اغلب از جنس فولاد ساخته می‌شوند و در اندازه‌ها و اشکال مختلفی در دسترس قرار دارند.
به طور کلی، میلگردهای طولی از موادی همچون A۲، A۳ و یا A۴ ساخته می‌شوند، در عین حال که میلگردهای عرضی اغلب از نوع A۱ و A۲ استفاده می‌کنند. به دلیل اینکه میلگردهای A۲ انعطاف پذیری بیشتری دارند، معمولاً برای تولید خاموت از این نوع میلگرد استفاده می‌شود.
خاموت در واقع یک نوع میلگرد است که به منظور استفاده در آرماتوربندی اطراف میلگردهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این خاموت‌ها به شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شوند. متأسفانه، در این مقاله به صورت مفصل به کاربردها و مزایای مختلف خاموت‌ها پرداخته نشده است؛ با این حال، انواع اصلی خاموت‌ها شامل خاموت‌های سنتی، معمولی، سلولار و ربات می‌شوند.
خاموت‌های معمولی به دلیل قابلیت حفظ شکل بتن، افزایش مقاومت و توانایی برخورداری از تحمل بهتر در مواجهه با آسیب‌های ناشی از زلزله، توانسته‌اند نظر بیشتری از مشتریان را به خود جلب کنند.
میلگرد خرک
میلگرد خرک یکی از محصولاتی است که بین مش بالایی و مش زیرین استفاده می‌شود. طراحی این نوع میلگرد به گونه‌ای است که بخش بالایی آن عمودی است و بر روی مش بالایی فوندانسیون قرار می‌گیرد. اما بخش پایینی آن دارای دو پاشنه است که در جهت مخالف یکدیگر قرار می‌گیرند و بر روی مش زیرین قرار می‌گیرند. این طراحی منحصر به فرد این محصول، به منظور افزایش استحکام و پایداری فوندانسیون و سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا با ایجاد ارتباط محکم بین مش‌های بالایی و زیرین، بهبود عملکرد و عمر مفید فوندانسیون را فراهم می‌کند.
میلگرد خرک، همانند دیگر انواع میلگرد رکابی، مستقیماً در سازه‌ها به کار نمی‌رود. این محصول به طور اختصاصی برای ایجاد فاصله بین مش بالایی و مش زیرین مورد استفاده قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی آن، حفظ فاصله و استحکام مش‌ها در زمان ریختن بتن است. با استفاده از میلگرد خرک، می‌توان مش بالایی را قبل از ریختن بتن، در موقعیت مناسب خود حفظ نمود و پایداری مورد نیاز را فراهم ساخت. همچنین، این میلگرد تقویتی می‌تواند نیاز به استفاده از اسپیسرها را کاهش دهد. با این وجود، با توجه به خواص و عملکرد متفاوت میلگرد خرک، توصیه ما این است که برای این منظور از این نوع میلگرد استفاده نشود.
میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی یکی از متنوع‌ترین انواع میلگردهای رکابی است که بر اساس میزان خمیدگی که در دو سر آن ایجاد می‌شود، انواع مختلفی دارد. این محصول به دلیل نازک‌تر و ظریف‌تر بودن نسبت به سایر انواع میلگردهای رکابی، برخوردار از ویژگی‌هایی است که آن را برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می‌دهد، بدون اینکه کارایی و کاربرد آن کاهش یابد.
ویژگی ها و مزایای میلگرد رکابی
از مزایای اساسی میلگرد رکابی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. مهار و تثبیت میلگردهای طولی و عمودی در مکان مناسب خود در سازه، که باعث ایجاد پایداری و استحکام بیشتر در سازه می‌شود.
۲. وزن سبک و ابعاد کوچک، که موجب می‌شود حمل و نقل آنها آسان‌تر و کاربردی‌تر باشد.
۳. قابلیت استفاده در انواع مختلف سازه‌های فلزی و بتنی، که این انعطاف در طراحی و ساخت سازه‌ها را افزایش می‌دهد.
۴. امکان اتصال سریع و آسان به قاب‌ها و سازه‌های دیگر، که فرآیند ساخت و مونتاژ را سریع‌تر و کارآمدتر می‌کند.
۵. بهبود مقاومت سازه در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، زیرا استفاده از میلگرد رکابی می‌تواند سازه را در مقابل نیروهای لرزشی تقویت کند و خسارت‌های ناشی از آن را کاهش دهد.
۶. افزایش مقاومت کششی و فشاری بتن با استفاده از این نوع میلگرد، که باعث بهبود عملکرد و عمر مفید سازه می‌شود.
کاربرد میلگرد رکابی
میلگردهای رکابی در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند، هرکدام از آنها ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند. با این حال، کاربردهای اصلی میلگردهای رکابی در افزایش مقاومت کششی و فشاری بتن در دیوارها، ستون‌ها، سقف و نقاط اتصال میان این بخش‌ها می‌باشد. این میلگردها باعث تقویت سازه‌ها و ایجاد استحکام بیشتر در مکان‌های حیاتی ساختمان می‌شوند. اما به رغم اهمیت آنها، لازم به ذکر است که میلگردهای رکابی معمولا به صورت مستقیم در سازه‌ها استفاده نمی‌شوند و بیشتر به عنوان عنصر تقویتی و افزودنی در ساختارهای بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مقررات ملی ساختمان در رابطه با میلگرد رکابی
میلگردهای رکابی، همچون سایر تجهیزات ساختمانی، باید مطابق با قوانین و مقررات مربوطه استفاده شوند تا ایمنی و پایداری ساختمان تضمین شود. این قوانین و مقررات توسط سازمان ملی مقررات ساختمان تصویب شده‌اند و برای همه سازه‌های ساخته شده حیاتی هستند. به عنوان مثال:
۱. فاصله بین میلگردهای طولی نباید بیشتر از سه سانتیمتر باشد. در صورتی که این فاصله بیش از حد مجاز باشد، حتما باید از میلگردهای رکابی برای مهار آنها استفاده شود. همچنین، تعداد میلگردهای طولی در حدفاصل هر خاموت یا میلگرد سنجاقی نباید بیشتر از سه عدد باشد.
۲. میلگردهای رکابی با خمیدگی بیش از ۱۳۵ درجه و قطر بیشتر از ۶ برابر قطر میلگردهای اصلی، باید خم شده و قسمت خمیده باید ۸ برابر قطر میلگرد خم شده باشد.
۳. خم‌های قائم باید به طور متقابل باشند؛ به عبارت دیگر، خم‌های ۹۰ درجه باید رو به روی هم قرار گیرند.
۴. در ساختمان‌هایی که بیش از ۵ طبقه دارند، استفاده از میلگردهای رکابی الزامی است.
۵. نوع، اندازه و تعداد ستون‌های سازه تعیین کننده وزن میلگردهای رکابی است.
۶. در صورتی که تعداد ستون‌ها بیش از ۱۲ عدد باشد، استفاده از میلگردهای سنجاقی توصیه نمی‌شود و بهتر است از خاموت‌های نوع بسته لوزی استفاده شود تا هر گوشه از یک میلگرد محافظت شود.
میلگرد رکابی یکی از محصولات بسیار رایج و حیاتی در صنعت ساخت و ساز است که به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع میلگرد به دلیل شکل خاص آن که به صورت U است، با نام آرماتور U شکل نیز شناخته می‌شود.
میلگردهای رکابی، با توجه به نوع و شکل آنها، در انواع مختلفی از سازه‌ها به کار گرفته می‌شوند. این اجزاء در ایجاد سازه‌هایی با بارهای مختلف و موقعیت‌های متفاوت، نقش مهمی دارند. از جمله کاربردهای این محصولات می‌توان به کاهش بار در بخش‌های مختلف فوندانسیون، بالایی و پایینی، و … اشاره نمود. در صورت تمایل به تهیه این محصولات با کارشناسان ما در شرکت فرا آهن زنده رود تماس بگیرید. ما آماده‌ی پذیرش سفارشات شما هستیم و تضمین می‌کنیم که نیازهای شما به بهترین شکل ممکن برآورده خواهد شد.
پیشنهاد سایت : سندبلاست چیست؟ به همراه کاربرد، مزایا و معایب آن
