تولید ورق‌های فولادی، از مهمترین خروجی‌های کارخانه‌های فولاد در داخل کشور به حساب می‌آید. این ورق‌ها در انواع مختلف و با سطوح گسترده تولید و به بازار عرضه می‌شوند. در زمینه ارتقاء کیفیت و کنترل مراحل تولید ورق فولادی، عوامل متعددی مؤثر هستند. این عوامل شامل ضخامت مناسب، سطح ظاهری فولاد، کیفیت رنگ‌پذیری و همچنین توجه به نیازهای مشتریان می‌باشند. یکی از نکات حائز اهمیت در ارتقاء کیفیت ورق‌ها، کنترل دقیق خواص مکانیکی آنها است که به عوامل زیادی وابسته است. این عوامل شامل کنترل درجه حرارت کلاف پیچی، کنترل درجه حرارت پاس آخر نورد، کنترل درجه حرارت پیش گرم کردن تختال در کوره، ترکیب شیمیایی فولاد، زمان حرارت دادن تختال در کوره، و میزان کاهش ضخامت در آخرین پاس نورد می‌شوند.
بررسی روش‌های نظارت بر کیفیت تولید ورق فولادی
تولیدات اصلی صنعت فولاد، از جمله فرآیندهای شکل‌دهی، جوشکاری، خم‌کاری و سایر فرآیندها، در تولید ورق‌های فولادی گام برداشته‌اند. این ورق‌ها در این مسیر به منظور دستیابی به ویژگی‌هایی همچون مقاومت بالا در برابر ضربه، سطح با کیفیت بالا، استحکام بالا و حاصل از فرآیندهای خاص، از ناخالصی‌های پایین غیرفلزی برخوردار می‌شوند. برای دریافت اطلاعات و استعلام قیمت در خصوص ورق‌های فولادی با کیفیت، می‌توانید به وبسایت فرا آهن زنده رود مراجعه نمایید.
در مفهوم کلی، کنترل کیفیت ورق فولادی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود: پیشگیری، بازرسی و مدارا. در مرحله پیشگیری، تلاش می‌شود از وقوع خطاهای ممکن در حین تولید جلوگیری شود. در مرحله بازرسی، تمام نقص‌ها به‌طور دقیق بررسی و از دسترس مشتریان خارج می‌شوند. در نهایت، در مرحله مدارا، نتایج تولید با پارامترهای مشخص و در محدوده قابل قبولی قرار می‌گیرند. در ادامه این مقاله، انواع روش‌های کنترل کیفیت ورق فولادی با توجه به ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی تشریح می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر، لطفاً ما را همراهی کنید.
۱. ارزیابی خصوصیات سختی
یکی از خصوصیات مهم مواد، که به ویژگی‌های ارتجاعی و پلاستیکی آن مرتبط است، سختی آن است. آزمایش سختی از ابزارهای مفید برای مقایسه مواد مختلف است و در سنجش خصوصیات سختی و کنترل کیفیت ورق فولادی و ورق سیاه به کار می‌رود. از جمله تست‌های شناخته شده که برای این منظور به کار می‌روند، می‌توان به تست برنل و تست راکول اشاره کرد.
۲. ارزیابی خصوصیات کشش
آزمایش کشش، همانند آزمایش سختی، یک روش مهم برای سنجش ویژگی‌ها و خصوصیات مکانیکی مواد است. در این آزمایش، نمونه آماده بر روی دستگاه آزمایش قرار می‌گیرد و بار محوری توسط سیستم بارگذاری هیدرولیکی به نمونه وارد می‌شود. آزمایش کشش برای تعیین و اندازه‌گیری مقاومت و تسلیم مواد در برابر تغییر شکل، همچنین مقاومت نهایی در مقابل کشش یا شکست، استفاده می‌شود.
۳. ارزیابی بصری
در برخی موارد، خصوصیات ظاهری مواد با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند. در این حالات، آزمایش کنترل بصری توسط افراد ماهر و متخصص انجام می‌شود. این ارزیابی شامل تشخیص نواقصی نظیر ترک، پیچش شدید، تاب داشتن، چاک داشتن و باز بودن می‌شود.
۴. ارزیابی سختی
یکی از روش‌های ارزیابی کیفیت ورق‌های فولادی، آزمایش سختی‌پذیری است که توانایی نمایاندن میزان توزیع و عمق سختی در طول فرآیند خنک‌سازی و کوئنچ را داراست. از کوئنچ به عنوان یک آزمایش استاندارد برای ارزیابی کیفیت ورق سیاه و ورق فولادی استفاده می‌شود. در این روش، ورق با ابعاد ۳ سانت در عرض و ۱۰ سانت در طول، به صورت یکنواخت تا دستیابی به دمای آسترزدایی گرم می‌شود. سپس، ورق از کوره خارج شده و دو قطعه به صورت موازی روی آن قرار می‌گیرند. فولادهای کربنی در سطح ورق سختی زیادی دارند که از قسمت هسته آن آغاز می‌شود، در حالی که فولادهای آلیاژی دارای عمق بیشتری از سختی هستند که یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد آنها محسوب می‌شود.
پیشنهاد سایت : ویژگی‌ها و انواع گریدهای ورق روغنی
۵. بررسی متالوژیک
آزمایش متالوژیک، به منظور کنترل کیفیت ورق‌های فولادی و سیاه، از طریق بررسی جزییات یک نمونه با استفاده از میکروسکوپ اجرا می‌شود. در این روش، سطح نمونه مورد بررسی صیقل داده می‌شود و سپس با بزرگنمایی‌هایی در اندازه قطر ۵۰ تا ۱۰۰، جزئیات آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
ساختار و جزئیات مختلف ورقه‌ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند؛ به عنوان مثال، فولاد با دانه‌های ریزتر نسبت به فولاد با دانه‌های بزرگتر دارای سختی بیشتری است. روند آلیاژسازی فولاد با مواد دیگر خصوصیات متفاوتی ایجاد می‌کند که می‌توانند تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر ویژگی‌های مکانیکی فلز داشته باشند؛ به عنوان مثال، پرلیت، آلیاژ آهن-کربن و گرافیت. لازم به ذکر است که شکل بلوری کربن یا سمانیت، ترکیب پیچیده‌ای از کربن، آهن و مواد دیگر است که به طور کلی می‌تواند خواص مکانیکی و حرارتی فلز را تعیین کند.
۶. ارزیابی ضربه
این آزمایش به نحوی انجام می‌شود که برخورد مواد و ورق‌های فولادی و سیاه در شرایطی نظیر کشش یا پیچ خوردن و خم شدن مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج حاصل از این آزمایش، کیفیت ورق‌ها را در لحظه‌ای که تحت ضربه قرار گرفته و تحت تأثیر آونگ چرخشی با وزن ثابت و ارتفاع استاندارد قرار می‌گیرند، ارزیابی می‌کند.
۷. ارزیابی انعطاف‌پذیری
آزمایش انعطاف‌پذیری، یکی از روش‌های کنترل کیفیت برای ورق‌های فولادی و ورق‌های سیاه است که میزان فرم‌پذیری یا انعطاف‌پذیری مواد با توجه به تغییر شکل آن، تا زمان شروع شکستن آن را تعیین می‌کند. در این آزمایش، با اندازه‌گیری طول و کاستن از سطح، تا زمانی که نمونه کششی آزمایش‌شده از بین برود، انعطاف‌پذیری مورد سنجش قرار می‌گیرد.
۸. ارزیابی مقاومت به سایش
یکی از آزمایش‌های کنترل کیفیت برای ورق‌های فولادی به منظور تعیین میزان مقاومت آن در برابر سایش، این آزمایش است که از طریق چندین روش اجرا می‌شود. یکی از این روش‌ها، روش پین روی دیسک است که در این روش، یک پین بر روی دیسک از مواد مورد آزمایش حرکت می‌کند.
۹. ارزیابی فشرده‌سازی
این آزمایش به طور معمول بر روی نوارهای کوچک، بلوک‌ها و موارد مشابه اجرا می‌شود تا میزان مقاومت آنها در مقابل تحمل تغییر شکل، از جمله چکش‌خوردن، فشار، و نیروهای صنعتی نظیر نورد یا اکسیژن، مشخص گردد. در این آزمایش، نمونه‌ها بین صفحات فشار قرار می‌گیرند و تحت فشار قرار داده می‌شوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ورق‌های فولادی، مقاله “ چند نکته اساسی درباره ورق فولادی که حتما باید بدانید ” را مطالعه نمایید.
۱۰. ارزیابی خوردگی
فرآیندهای شیمیایی، الکتروشیمیایی یا متالورژی که باعث خراب‌شدن مواد در معرض محیط می‌شوند، به خوردگی معروف هستند. در این آزمایش، یک لایه پوششی از فلز روی سطح قرار می‌گیرد تا ورق در معرض برخورد با محیط مخصوص به خود در برابر خوردگی محافظت گردد.
۱۱. ارزیابی رادیوگرافی
در این آزمایش، از اشعه ایکس یا گاما بهره می‌شود تا کیفیت ورق‌های فولادی را کنترل کند؛ زیرا اشعه ایکس با طول موج کوتاه قادر است از فلزات با ضخامت زیاد عبور کرده و حضور یا عدم حضور خلأهای کوچک در اتصالات جوش و ریخته‌گری را مشخص سازد.
۱۲. ارزیابی خزش
این نوع آزمایش، که جزء آزمون‌های کششی است، به منظور تعیین تغییر شکل مواد در دماهای بسیار بالا یا در شرایط ثابت و زمانی که ماده به فشار زیادی تحمل می‌کند، به کار می‌رود. به طور ساده، آزمایش خزش به عنوان فرآیندی کند و آهسته شناخته می‌شود که تغییر شکل پلاستیکی مواد تحت فشار ثابت را نمایان می‌سازد.
۱۳. ارزیابی ذرات مغناطیسی
در این روش معروف به مگنافلوکس، از ذرات مغناطیسی برای بررسی پارگی، ترک، درز و سایر عیوبات در آهن، فولاد و ورق‌های سیاه استفاده می‌شود.
این روش قادر است خطاها و نواقصی که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند را تشخیص دهد و حتی ناپیوستگی‌های زیر سطح را هم مشخص سازد. به این صورت عمل می‌شود که نمونه در ابتدا مغناطیسی شده و سپس با پودر آهن ریز پوشانده می‌شود.
یکی از راه‌های مؤثر در بهبود کیفیت ورق‌های فولادی و ارتقاء سطح آن، استفاده از فرآیند نورد کنترل شده در تولید این محصولات است که تأثیر چشم‌گیری بر کیفیت نهایی دارد. ورق‌های فولادی تولیدشده به این روش، علاوه بر داشتن استحکام بالا و قابلیت جوش‌پذیری، در سطح گسترده‌ای از فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شوند. از طریق کنترل کیفیت، این فرآیند به عنوان پایه‌ای ثابت برای تمام پروژه‌های تولیدی، از جمله تولید ورق‌های فولادی، عمل می‌کند. این کنترل کامل بر مختلف پارامترها و استانداردهای کیفی و تولیدی، اطمینان از کیفیت نهایی محصول را فراهم می‌سازد.
پیشنهاد سایت : ورق کرکره چیست ؟ + کاربرد و ویژگی‌ها
