مقدمه
ورق استیل فریتی به عنوان یک نمونه منحصربه‌فرد از ورق‌های فولادی معرفی می‌شود که از نظر ساختار با سایر ورق‌ها تفاوت‌های آشکاری دارد. این تفاوت‌ها باعث ایجاد ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد در این دسته از محصولات می‌شوند. کاربرد کروم به عنوان یکی از عناصر کلیدی در تشکیل ساختار این محصولات، موجب افزایش مقاومت ورق استیل فریتی در برابر خوردگی می‌شود. هرچه میزان استفاده از کروم در ترکیب این محصولات بیشتر باشد، مقاومت آن‌ها نیز افزایش می‌یابد؛ این امر تأثیرگذاری بزرگ بر روی قیمت ورق دارد. در این مقاله، قصد داریم به بررسی چیستی ورق استیل فریتی و انواع آن بپردازیم. لطفاً تا انتها همراه ما باشید.
توضیح درباره ورق استیل فریتی
ورق استیل فریتی به یک دسته از فولادهای ضدزنگ با خاصیت مغناطیسی اطلاق می‌شود که در ساختار آن از مقدار زیادی کروم، مقدار کمی کربن، و درصد بسیار اندکی نیکل استفاده شده است. البته در برخی موارد ممکن است نیکل در ساختار ورق استیل فریتی به کار نرود.
نام این ورق‌ها از ساختار کریستالی که در آن‌ها وجود دارد، یعنی فریت (Ferrite)، گرفته شده است. کریستال فریت تنها مقدار کمی از عنصر کربن را جذب می‌کند. دلیل کم بودن مقدار کربن در ساختار ورق استیل فریتی (تقریباً 0.2 درصد) همین نکته است. از سوی دیگر، کروم به عنوان عنصر اصلی در تشکیل خصوصیات این نوع ورق نقش دارد. این فلز با درصدهای مختلف، از 10.5 تا حدود 30 درصد، در ترکیب ساختار ورق استیل فریتی استفاده می‌شود.
خصوصیات ورق استیل فریتی
ساختار شیمیایی ورق استیل فریتی باعث شده تا این محصولات دارای سختی بالا و مقاومت مناسبی در برابر خوردگی باشند و پس از پولیش، به درخشندگی خوبی برخورد کنند.
یکی از ویژگی‌های این نوع ورق، مقاومت در برابر خوردگی تنشی (SCC) است. این به این معناست که در محیط‌های خورنده (مانند کلراید)، تحت تأثیر تنش‌های کششی قرار می‌گیرد و به همین دلیل، استفاده از ورق استیل فریتی در این شرایط توصیه می‌شود.
قابلیت شکل‌پذیری و فرم‌پذیری این محصول نیز یک ویژگی مهم است. با وجود کربن کم در ترکیب (تقریباً 0.2 درصد)، این ورق می‌تواند به راحتی به فرم و شکل مورد نظر تبدیل شود، با حفظ حداقل ریسک ترک‌خوردگی و شکستن.
البته، کم بودن کربن همراه با چالش‌هایی نیز همراه است. به عنوان مثال، عملیات حرارتی بر روی ورق استیل فریتی تأثیر زیادی ندارد و جوشکاری آن احتمال تشکیل ترک در محل حرارت را افزایش می‌دهد.
ویژگی بعد، ضریب انبساط حرارتی پایین فولاد فریتی است. این ویژگی باعث می‌شود تا ورق استیل فریتی پس از جذب گرما، ابعاد خود را بهتر حفظ کند و از انبساط کمتری نمایش دهد. با این حال، باید به یاد داشت که این نوع ورق دارای رسانایی حرارتی بالا بوده و سریعاً گرما را از خود منتقل می‌کند.
در پایان، یکی از ویژگی‌های برجسته ورق استیل فریتی، مقاومت در برابر اکسیداسیون است. این خصوصیت از ناشیان تشکیل لایه اکسید کروم بر روی سطح فولاد به‌واسطه حضور کروم است. همچنین با افزودن سیلیکون یا آلومینیوم، مقاومت به اکسیداسیون این محصول قابل افزایش است.
دسته‌بندی انواع ورق استیل فریتی
انواع مختلف ورق استیل فریتی بر اساس ترکیب مواد، عناصر مورد استفاده، و کاربردها، در پنج گرید متفاوت قرار دارند. سه گرید اول به عنوان ورق‌های استاندارد شناخته می‌شوند و دو گرید بعد، ورق‌های خاص و منحصربه‌فرد هستند. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر انواع ورق استیل فریتی در هر گرید خواهیم پرداخت.
پیشنهاد سایت : برشکاری ورق‌های فولادی + انواع آن
گرید اول ورق استیل فریتی
این گروه از ورق‌های استیل فریتی، کمترین مقدار کروم را در ترکیب خود جای داده‌اند؛ حدود 10 تا 14 درصد. این مقدار کمتر از گریدهای دیگر، باعث می‌شود که این ورق‌ها دارای مقاومت کمتری در برابر خوردگی باشند. همچنین با گذر زمان، لایه‌هایی از زنگ‌زدگی بر روی سطح آن‌ها ایجاد می‌شود. دو گرید معروف این دسته، گرید 409 و 410L هستند.
ورق استیل فریتی 409 به‌طور عمده برای صداگیرهای سیستم اگزوز خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، ورق استیل 410L به عنوان یک محصول پرکاربرد، در ساخت کانتینرها، اتوبوس‌ها و غیره به کار می‌رود.
کلیتاً، این ورق‌ها دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی هستند و امکان جوشکاری آسان را فراهم می‌کنند. اما در برخی موارد، ممکن است لایه‌های زنگ‌زدگی بر روی ورق‌های گرید اول شکل بگیرند. البته باید به یاد داشت که کاهش میزان کروم، به معنای کاهش قیمت نهایی این محصولات است.
گرید دوم ورق استیل فریتی
در ترکیب این گروه از ورق‌های استیل فریتی، حدوداً 14 تا 18 درصد کروم به‌کار گرفته شده است. به همین دلیل، محصولات این گروه از دارا بودن مقاومت مناسب در برابر خوردگی بهره‌مند هستند. این ویژگی باعث شده که ورق‌های گرید دوم از محصولات مهم و پرکاربرد در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی باشند. گرید 430 یکی از نمونه‌های شناخته‌شده در این دسته به‌شمار می‌آید.
گرید سوم ورق استیل فریتی
در ترکیب این گروه از ورق‌های استیل فریتی، مانند دسته قبل، از 14 تا 18 درصد کروم بهره‌گرفته شده است. اما تفاوت این دو دسته در این است که عناصر و تثبیت‌کننده‌هایی نظیر تیتانیوم و … به ترکیب اصلی افزوده می‌شوند و ورق استیل فریتی گرید سوم را ایجاد می‌کنند. این ویژگی منجر به افزایش طول عمر این محصولات شده است.
نمونه‌هایی از محصولات گرید سوم شامل 441، 439 و 430TI هستند که از قابلیت جوشکاری و قابلیت شکل‌دهی بالایی برخوردارند. این محصولات عمدتاً برای تولید سینک‌ها، لوله‌های مبدل حرارتی، سیستم اگزوز خودروها و در صنعت تولید لوازم خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گرید چهارم ورق استیل فریتی
در ترکیب این گروه از ورق‌های استیل فریتی، 0.5 درصد مولیبدن به عنوان یک عنصر اصلی به‌کار گرفته شده است که باعث افزایش مقاومت این محصولات در برابر خوردگی می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود تا ورق‌های گرید چهارم در کالاهایی که با رطوبت بالا سر و کار دارند، استفاده شوند. 444، 434 و 436 از نمونه‌های این دسته ورق استیل فریتی هستند.
این محصولات در تولید مخازن آب داغ، آبگرمکن‌های خورشیدی، ظروف حرارت‌دهی الکتریکی (مانند کتری برقی و مایکروویو)، تزئینات اتومبیل، پانل‌های مورد استفاده در خارج از ساختمان و … به کار می‌روند.
گرید پنجم ورق استیل فریتی
در این گروه از ورق‌های استیل فریتی، محصولات گرید پنجم با داشتن 18 تا 30 درصد کروم، بیشترین مقدار کروم را در مقایسه با سایر انواع ورق استیل فریتی ارائه می‌دهند. این ویژگی همراه با مقدار بیشتری مولیبدن، باعث ایجاد بالاترین مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون می‌شود. نمونه‌هایی که در این گروه جای می‌گیرند، شامل 445، 446 و 447 می‌شوند.
محصولات متنوعی از ورق‌های فولادی توسط تولیدکنندگان مختلف به بازار عرضه می‌شوند که به عنوان ماده اولیه در صنایع گوناگون به کار می‌روند. یکی از نمونه‌های این دسته محصولات، ورق استیل فریتی است. در ترکیب این نوع ورق، درصد بیشتری از عنصر کروم و مقدار کمتری از کربن به کار گرفته می‌شود. این ویژگی‌ها باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون می‌شوند. با وجود تنوع در تولید این ورق‌ها به صورت 5 گرید مختلف، ممکن است در فرآیند خرید سوالاتی برای شما پیش بیاید. جهت دریافت پاسخ به پرسش‌های خود، می‌توانید با کارشناسان ما در فرا آهن زنده رود تماس بگیرید.
پیشنهاد سایت : بررسی کاربردهای مختلف ورق‌های فلزی
